HISTORIKU I AKREDITIMEVE TË LABORATORËVE ISUV-SË
Hartimi dhe implementimi i sistemit të Menaxhimit të Cilësisë të ISUV, sipas normës EN ISO 17025:2005, ka filluar që në vitin 2007 në përputhje me kërkesat e normës për akreditimin e laboratorëve testues.
Referuar Objektivave të paracaktuara nga Ministria e Linjës, u punua me disa laboratorë që operonin në fushën e Sigurisë Ushqimore, me qëllim mbështetjen e eksporteve në ato produkte që kishte interes tregu. Kostot në burime, si materiale dhe njerëzore ishin të konsiderueshme për laboratorët që u bënë objekt akreditimi.
Procedura për akreditim iu drejtua, trupës shqiptare akredituese -Drejtorisë së Përgjithshme të Akreditimit (DPA), si i vetmi ent akreditues në Republikën e Shqipërisë.
Akreditimi i parë u finalizua me akreditim e 6 testeve: 2 Teste Mikrobiologjike (“Metoda horizontale për zbulimin e Salmonella spp. në molusqe bivalve” dhe “Metoda horizontale e përcaktimit të Escherichia coli β-glucuronidase pozitive në molusqe bivalve”), 3 teste për përcaktimin e Biotoksinave (“Përcaktimi i biotoksinës ASP në molusqe bivalve me HPLC-DAD” dhe “Përcaktimi i biotoksinave DSP, PSP- metoda biologjike”) dhe 1 test për Fitoplanktonin (“Vlerësimi sasior dhe përbërja taksonomike e fitoplanktonit në ujë”).
Të gjitha teknikat e akredituara ishin dhe janë konformë me legjislacionin e BE-së.
Meqënëse, Drejtoria e Përgjithshme e Akreditimit, në atë periudhë nuk ishte nënshkruese e EA – MLA (Organizata Europiane e Akreditimit) dhe akreditimi i dhënë prej tyre nuk siguronte njohje ndërkombëtare të kompetencës së laboratorëve të ISUV-së u vendos që kërkesa për akreditim t’i drejtohej dhe një Trupe të huaj akreditimi, anëtare e BE.
Në shkurt të vitit 2012 u arrit akreditimi nga Trupa Italiane Akredituese (ACCREDIA) për të njëjtat teste (6 testet e sipërpërmendura), që ishin akredituar nga DPA. ISUV në këtë periudhë ishte i vetmi institucion jo italian jashtë Italisë i akredituar nga ACCREDIA, një nga 8 Trupat Akredituese me prestigjoze te Europës.
Akreditimi nga dy Trupat Akredituese është mbajtur deri në vitin 2016, sepse më pas Drejtoria e Përgjithshme e Akreditimit bëhet nënshkruese e EA – MLA, marrëveshje e njohjes reciproke, në fushën e laboratorëve testues.
Ndër vite është punuar jo vetëm për mirëmbajtjen por dhe për zgjerimin e akreditimeve:
-
në vitin 2013 u akreditua Laboratori i Histaminës me një test “Përcaktimi i Histaminës në produktet iktike me HPLC-DAD”;
-
në vitin 2015 u akreditua Laboratori i Mbetjeve të Medikamenteve Veterinare me 1 test (Përcaktimi i mbetjeve të nikarbazinës në vezë me HPLC-DAD) dhe Laboratori i
Pesticideve Shtazore me 1 test (Përcaktimi i mbetjeve të pesticideve në vezë, qumësht me GC/MS/MS (Metoda SweEt).
-
në vitin 2018 fusha e akreditimit u zgjerua me 45 teste të reja, ku për herë të parë u akredituan laboratorë që operojnë në fushën e Diagnozës Veterinare (shih listen e testeve të akredituara);
-
në vitin 2020 fusha e akreditimit u zgjerua me 42 teste të reja, duke e çuar në total listen e testeve të akredituara në 95 teste sipas standardit ISO/IEC 17025:2017 (shih listen e testeve të akredituara).
Referuar strukturës së ISUV-së, aktualisht të përfshirë në akreditim janë: Katër Departamente, 10 Sektorë, 13 Laborator dhe rreth 30 Specialistë.
N° | Materiali/ Produkti/ Matrica, të testuar | Emërtimi i provës/vetia e matur | Fushae matjesdhe/osee provës | Teknika e provës | Standardi / Metoda e proves |
1 | Peshk | Përcaktimi i TVB-N në produktet e peshkimit | 5-100 mg/100g | Metodë kimike me distilator Kjeldahl | Reg.EU 2074:2005 |
2 | Kategoritë e Vajrave të ullirit | Përcaktimi i aciditetit në vajra dhe yndyrna me titullim | 0-100% | Kimike me titullim | ISO 660:2009 |
3 | Qumësht dhe qumësht pluhur | Përcaktimi I Aflatoxinës M1, me kromatografi të lëngët me fluorishencë HPLC-Fluo | 0.005-0.075 μg/kg | HPLC-Fluo | Metodë e brendshme 10-MT-005 |
4 | Portokall | Përcaktimi në Portokall i pesticideve:Acetamiprid, Alachlor, Aldicarb, Ametryn, Atrazine, Azinphos-ethyl, Azinphos-methyl, Azoxystrobin, Benalaxyl, Bifenthrin, Bitertanol, Boscalid, Bromopropylate, Bupirimate, Cadusafos, Carbaryl, Carbofuran,3-Hydroxy Carbofuran , Carboxin, Chlorpropham, Chlorpyrifos, Chlorpyrifos-methyl, Clothianidin , Coumaphos, Cyanazine, Cymoxanil , DDE-p,p’,DDT-p,p’, Diazinon, Dichloran, Dicrotophos, Dieldrin, Difenconazole, Dimethoate, Disulfoton, Endosulfan, Endrin,Ethion, Ethoprophos, Ethoxyquin, Etofenprox , Fenamidone, Fenamiphos, Fenamiphos - sulfoxide , Fenarimol, Fenbuconazole, Fenhexamid, Fenitrothion, Fenoxycarb, Fenthion, Fluometuron, Fluquinconazole, Flusilazol, Fuberidazole, Heptachlor,Hexachlorobenzene, Imazalil, Imidacloprid, Iodosulfuron-Methyl, Iprodione, Iprovalicarb, Kresoxim-methyl, Linuron, Malaoxon, Malathion, Metalaxyl, Methacrifos, Methiocarb sulfoxide, Methoxychlor-p,p’, Mirex,Ofurace, Oxadixyl, Oxamyl, Penconazole, Pendimethalin, Phorate, Phosalone, Phosmet, Pirimicarb, Pirimicarb-desmethyl, Pirimiphos-methyl, Prochloraz, Prometryn, Propiconazole, Propyzamide, Pyraclostrobin, Quinalphos, Quinoxyfen, Spiroxamine, Sulfotep, Tebuconazole, Tebufenpyrad, Tebutam, Tefluthrin, Terbufos, Tetraconazole, Thiacloprid, Thiamethoxam, Triadimefon, Triadimenol, Trifloxystrobin, Trifluralin, Vinclozolin, Zoxamide. | ≥0.01 mg/kg | Kimike instrumentale(LCMSMS,GCMSMS) | Metodë e brendshme 10-PB-001 EN 15662:2009 |
5 | Akullore dhe ëmbëlsira | Numërimi i Enterobakterieve | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 21528-2:2017 |
6 | Akullore dhe ëmbëlsira | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
7 | Djathë, gjalpë dhe krem dhe nënprodukte të tjera që kanë si ingredient qumështin | Numërimi i Enterobakterieve | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 21528-2:2017 |
8 | Djathë, gjalpë dhe krem dhe nënprodukte të tjera që kanë si ingredient qumështin | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
9 | Formula ushqimore në formë pluhuri | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
10 | Formula ushqimore në formë pluhuri | Numërimi I Enterobakterieve | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 21528-2:2017 |
11 | Fruta dhe perime, lëngje dhe nektare (përfshirë koncentratet) | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
12 | Karkasë mishi i ndarë mekanikisht dhe Karkasa të gjedhit, dhenve, dhive, kuajve, derrave, pulave | Numërimi i Enterobakterieve | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 21528-2:2017 |
13 | Karkasë mishi i ndarë mekanikisht dhe Karkasa të gjedhit, dhenve, dhive, kuajve, derrave, pulave | Serotipizimi i Salmonella spp. | mungesë/prezencë në 25 g ose mL | serologjike | ISO 6579-3:2014 |
14 | Karkasë mishi i ndarë mekanikisht dhe Karkasa të gjedhit, dhenve, dhive, kuajve, derrave, pulave | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
15 | Konserva dhe komposto | Numërimi i Enterobakterieve | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 21528-2:2017 |
16 | Konserva dhe komposto | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
17 | Krustace, molusqe e trajtuar termikisht | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
18 | Mish e nënprodukte | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
19 | Mish i freskët pule | Serotipizimi i Salmonella spp. | mungesë/prezencë në 25 g ose mL | serologjike | ISO 6579-3:2014 |
20 | Mish i grirë dhe produkte të përgatitur | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
21 | Peshk dhe podhime deti | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
22 | Peshk i freskët nga ujëra të ëmbla, të përzier, të kripura dhe nënprodukte të peshkut | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
23 | Peshk në konservë | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
24 | Produkte me bazë mish pule me qëllim të konsumohen të gatuar | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
25 | Produkte mishi me qëllim të konsumohen të pagatuar | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
26 | Prodhime deti të ngrira ose të konservuara | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
27 | Qumësht e nënprodukte | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
28 | Qumësht pluhur dhe hirrë qumështi në trajtë pluhuri | Numërimi i Bacillus cereus i dyshimtë | >10 UKF/g | kulturale me mbjellje | ISO 7932: 2004 |
29 | Qumësht pluhur dhe hirrë qumështi në trajtë pluhuri | Numërimi i Enterobakterieve | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 21528-2:2017 |
30 | Qumësht pluhur/krem pudër/hirrë pudër/lakozë/proteine qumëshit, proteina hirre | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
31 | Recetë e përgatitur përfshirë ushqimet e gatshme për konsum | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
32 | Supë, sallata dhe erëza | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
33 | Supë, sallata dhe erëza | Numërimi i Enterobakterieve | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 21528-2:2017 |
34 | Ushqime në formë pluhuri për foshnjet dhe ushqimet dietike në trajtë pluhuri për qëllime speciale mjekësore për fëmijët në moshë më të vogël se 6 muaj | Numërimi i Bacillus cereus i dyshimtë | >10 UKF/g | kulturale me mbjellje | ISO 7932: 2004 |
35 | Ushqime në formë pluhuri për foshnjet dhe ushqimet dietike në trajtë pluhuri për qëllime speciale mjekësore për fëmijët në moshë më të vogël se 6 muaj | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
36 | Ushqime në formë pluhuri për foshnjet dhe ushqimet dietike në trajtë pluhuri për qëllime speciale mjekësore për fëmijët në moshë më të vogël se 6 muaj | Numërimi i Enterobakterieve | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 21528-2:2017 |
37 | Ushqime për kafshë | Numërimi i Listeria monocytogenes | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 11290-2:2017 |
38 | Ushqime të gatshme që përmbajnë vezë të freskëta | Numërimi i Enterobakterieve | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 21528-2:2017 |
39 | Vezë e produkte me bazë veze | Numërimi i Enterobakterieve | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 21528-2:2017 |
40 | Xhelatinë dhe kolagjen | Numërimi i Enterobakterieve | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 21528-2:2017 |
41 | Karkasa, mish i ndarë mekanikisht dhe mish i grirë | Numërimi i mikroorganizmave - teknika e numërimit të kolonive në 30 oC | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 4833: 2013 |
42 | Qumësht i papërpunuar dhe Qumësht UHT | Numërimi i mikroorganizmave - teknika e numërimit të kolonive në 30 oC | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 4833: 2013 |
41 | Karkasa, mish i ndarë mekanikisht dhe mish i grirë | Numërimi i mikroorganizmave - teknika e numërimit të kolonive në 30 oC | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 4833: 2013 |
42 | Qumësht i papërpunuar dhe Qumësht UHT | Numërimi i mikroorganizmave - teknika e numërimit të kolonive në 30 oC | >10 UKF/g ose mL | kulturale me mbjellje | ISO 4833: 2013 |